slika 1. Obloga od fasadne opeke različitih visina
Dobra opeka se odlikuje ne samo svojom čvrstoćom i drugim pozitivnim praktičnim svojstvima nego i ljepotom svojih površina koje na zidnim plohama, zajedno s dotjeranim reškama, dolaze do naročitog izražaja kao "goli zidovi" od opeke. Za takve zidove upotrebljava se fasadna opeka ili blokovi koji se prilikom zidanja ugrađuju na lica vanjskih zidova kao njihova obloga.
Obloge od fasadne opeke normalnog formata
Za ove obloge predvidjeli su propisi naših standarda punu (ON-F) i šuplju (ON-FS) fasadnu opeku kao i šuplje opekarske fasadne blokove (OB-F). U praksi najčešće dolazi u obzir ukupna debljina zida (s oblogom) 38 cm i blokovsko slaganje opeke.
U takvom slaganju se u slojevima vanjskih zidova fasadna opeka ili fasadni blokovi naizmjence stavljaju sad kao uzdužnjaci, sad kao vežnjaci na lica tih slojeva, dok se na naličja istodobno slažu komadi druge vrste opeke ili blokova, ali iste marke i uvijek s upotrebom produžnog morta.
Po dovršenom zidanju obložene površine se odozgo prema dolje s fasadnih skela čiste i ispiru, a reške pravilno i fino zaglađuju produžnim mortom. U visini serklaža ili armirano betonskih konstrukcija uz njihove ležaje obično se slaže odgovarajući broj slojeva obloge s polovinkama umjesto sa cijelim komadima.
Tako se radi zato da se ne bi previše smanjivala površina presjeka serklaža i ležaja, kao i zato da se ne poremeti vertikalni ritam uzdužnjaka i vežnjaka na licima zidova (sl. 2).
Obloge od modularnih fasadnih blokova
Našim standardima predviđeni su fasadni modularni blokovi s vertikalnim [OBMv(f)] i horizontalnim [OBM h (f)] šupljinama, ali ih naša opekarska industrija još ne proizvodi.
Iako još nema praktične primjene spomenutih blokova, ima stručnih preporuka za njihovu primjenu na dva načina. Prvi način u svemu je sličan naprijed opisanom načinu oblaganja fasadnom opekom normalnog formata u blokovskom načinu slaganja, ali u modularnim mjerama.
slika 2. Obloga od fasadne opeke na zidu od opeke normalnog formata
Najčešća je debljina zidova (zajedno s oblogom) 3 M (29 cm). Povoljna je upotreba fasadnih blokova kojima je ležaj na površina 2 M * 1 M. Takvi se blokovi slažu na lica zidova naizmjence kao uzdužnjaci i vežnjaci, pa se u preveznim uzdužnjačkim slojevima počinju (završavaju) trima tročetvrtinkama.
Za naličja odgovaraju blokovi druge vrste, ali iste modularne visine i iste marke kao i fasadni blokovi. Ležajne površine blokova na naličjima neka su 2 M * 2 M i 2M-1M (sl. 3a).
Drugi je način da se obloge slažu samo od uzdužnjačkih fasadnih blokova. Za zidove debele 3 M odgovaraju fasadni blokovi kojima je ležajna površina 2M * IM. Za naličja odgovaraju obični modularni blokovi s ležajnim površinama 2 M * 2 M.
U preveznim slojevima treba iza naličja uzdužnjaka na licu (oblozi) staviti početni komad s površinom 2 M * 1 M. Prevezni slojevi vode se samo do naličja obložnih uzdužnjaka koji teku do samog brida ugla.
slika 3. Obloge od fasadne opeke modularnih dimenzija (dva načina)
Svaki fasadni blok treba s blokom naličja povezati odgovarajućom žičnom spojkom koja ne hrđa (sl. 3b).
Obloge kombinirane od fasadnih blokova različitih visina
Spomenute preporuke za primjenu obloga od fasadnih blokova modularnih dimenzija spominju mogućnost kombiniranja slojeva većih i manjih visina ili različitih vrsta fasadnih blokova čime se može razbiti monotonija obloženih površina i postizati efekti različiti od onih koji se postižu oblogama od fasadne opeke normalnog formata (sl. 1).
Izvor: Članak je preuzet iz knjige "Konstruktivni elementi zgrada", autora Đure Peulića i objavljena je u suradnji s knjižarom UPI2M BOOKS. Više informacija o knjizi možete dobiti putem niže navedenih kontakata.
